Johann Gottlieb Fichte

Johann Gottlieb Fichte był niemieckim wychowawcą i filozofem. Obok Friedricha Wilhelma Josepha Schellinga i Georga Wilhelma Friedricha Hegla był najważniejszym przedstawicielem niemieckiego Idealizmu. Urodził się 19. maja 1762 w Rammenau na terenie Górnych Łużyc. Rammenau (w języku górnołużyckim: Ramnou lub Ramnow) to miejscowość z przynależącą gminą w powiecie budziszyńskim. Rammenau tworzy dziś wraz z sąsiadującym miastem Biskupice (Bischofswerda) Związek Administracyjny Bischofswerda.
Johann Gottlieb Fichte przyszedł na świat w ubogiej rodzinie jako pierwsze dziecko swoich rodziców Christiana Fichte oraz jego żony Dorothei z domu Schurich. Jego przenikliwy umysł nie umknął właścicielowi ziemskiemu, baronowi Hauboldowi von Miltitz. Kiedy ten przebywał w Ramenau z wizytą, przegapił niedzielne kazanie w Kościele. Na to zawołano dziesięcioletniego wówczas Fichte, który powtórzył kazanie wiernie naśladując księdza. Haubold von Miltitz zachwycił się do tego stopnia, że zapewnił chłopcu naukę. Dzięki jego pomocy chłopiec mógł uczęszczać do miejskiej szkoły w Miśni (Meißen). Sfinansował również w 1774 roku jego edukację w szkole Landesschule Pforta w miejscowości Naumburg.

W 1780 roku młody Johann Gottlieb Fichte przeniósł się do  Jeny i rozpoczął swoje studia teologiczne na tamtejszym uniwersytecie. Ale już po roku przeniósł się ponownie do Lipska. Wtedy rodzina von Miltitz przestała go wspierać finansowo, więc zdecydował się na udzielanie korepetycji oraz posadę nauczyciela domowego i przerwał swoje studia.

W 1788 roku otrzymał posadę nauczyciela domowego w Zurychu. Pracował tam dwa lata, ponieważ zgodnie z jego poglądem, powinno sie najpierw wychować rodziców zanim zacznie się wychowywać dzieci. W Zurychu zaręczył się z Johanną Marią Rahn, córką kupca oraz siostrzenicą lub bratanicą pisarza Friedricha Gottlieba Klopstocka. Zaraz po tym powrócił do Lipska. Jego plany i pomysły nie powiodły się: nauczyciel dla księcia czy czasopismo "Zeitschrift für weibliche Bildung“, które zostało odrzucone przez wielu wydawców. Napisane przez niego tragedie i nowele nie mogły mu zagwarantować zabezpieczenia finansowego.

Wtedy też zwrócił się ku filozofii. W roku 1790 poprzez swojego ucznia skonfrontował się z filozofią Immanuela Kanta. Jego myśl zrobiła na nim ogromne wrażenie i mocno zainspirowała. Podczas gdy był domowym nauczycielem w Warszawie, odwiedził w 1792 roku Kanta w Królewcu. Dzięki Kantowi wydał anonimowo u jednego z jego wydawców swoją rozprawę "Próba krytyki wszelkiego objawienia" (Versuch einer Kritik aller Offenbarung). Początkowo wszyscy sądzili, ze jest to kolejne religijno-filozoficzne dzieło samego Kanta. Po tym jak Kant sam tę sprawę wyjaśnił, Fichte stał się bardzo popularny i otrzymał katedrę filozofii w Jenie, którą objął w 1793 roku.

Wskutek oskarżeń z powodu szerzenia poglądów ateistycznych i bezbożności, musiał zrezygnować i rozpoczął nauczanie filozofii w Erlangen. W roku 1789 przyłączył się do związku wolnomularzy "Modestia cum Libertate" w Zurychu, to była ta sam loża, w której był również Johann Wolfgang von Goethe. Udzielał się również w lożach masońskich w Rudolstadt i Berlinie. 7. lipca 1800, po wielu prelekcjach i kłótni wewnątrz loży, opuścił wolnomularzy. Zaangażował się aktywnie w literackim Towarzystwie Wolnych Mężczyzn (Gesellschaft der freien Männer). W Berlinie przyjęto go do NiemieckiegoTowarzystwa (Tischgesellschaft) i został ich przewodniczącym. Jako zdeklarowany przeciwnik Napoleona napisał patriotyczne "Mowy do narodu niemieckiego" (Reden an die deutsche Nation).
 Umarł 29. stycznia 1814, najprawdopodobniej na gorączkę szpitalną w Berlinie. Pochowany został na cmentarzu w Dorotheenstadt.  Fichte został uhonorowany przez wiele instytucji. Jego imię noszą szkoły, ulice, place, stowarzyszenia sportowe, parki, muzea. Wydane zostały również monety pamiątkowe i specjalne. W 1996 powołano stowarzyszenie jego imienia: Johann-Gottlieb-Fichte-Stiftung e.V., które miało się poświęcić tradycyjnym wartościom w sensie filozoficznym.

Ważne dzieła Fichte'go:
"Próba krytyki wszelkiego objawienia" ("Versuch einer Kritik aller Offenbarung"), Podstawy całkowitej teorii wiedzy"( „Grundlage der gesamten Wissenschaftslehre“), "Beiträge zur Berichtigung der Urtheile des Publicums über die französische Revolution von 1793", "Grundzügen des gegenwärtigen Zeitalters", "Mowy do narodu niemieckiego" ("Reden an die deutsche Nation")