Karl Andreas von Meyer zu Knonow

Jednym z najaktywniejszych działaczy Górnołużyckiego Towarzystwa Naukowego we wczesnym okresie jego istnienia był Karol Andrzej von Meyer-Knonow urodzony 30 października 1744 r. w Okrąglicy pod Ruszowem. Jego przodkowie pochodzili ze Szwajcarii i w XV w. osiedlili się w Rudawach na pograniczu niemiecko-czeskim. Rodzina Meyerów, posiadając liczne kuźnice w okolicach Annaberg-Buchholz, z pokolenia na pokolenie kultywowała tradycje górnicze i hutnicze. Ojciec Karola – Chrystian Andrzej, który dorobił się znacznej fortuny i otrzymał od cesarza Franciszka I szlachectwo z tytułem „zu Knonow”, przywędrował na Górne Łużyce. Początkowo dzierżawił hutę żelaza w Osiecznicy, później nabył majątek Okrąglica pod Ruszowem.

Z jego nazwiskiem związana jest budowa w Okrąglicy wielkiego pieca hutniczego, jednego z pierwszych na Górnych Łużycach. Chrystian Andrzej dał swemu synowi staranne wykształcenie. Jako nauczyciela domowego zatrudnił w Okrąglicy prorektora gimnazjum w Zgorzelcu, Serbołużyczanina Jana Hórčańskiego. Na rozwój intelektualny młodego Meyera-Knonowa duży wpływ wywarły podjęte w 1759 r. studia na uniwersytecie lipskim. Wprawdzie przerwał je przedwcześnie nie uzyskując żadnego stopnia naukowego, lecz przesiąkł w Lipsku dostatecznie duchem Oświecenia, żeby rozwinąć swe szerokie zainteresowania przyrodnicze i muzyczne. W wieku 20 lat staje się właścicielem Rózborka (Rothenburga) nad Nysą Łużycką położonego na zachodnim krańcu Puszczy Zgorzeleckiej. Wraz z miasteczkiem nabył wsie Prędocice (Toporów) i Geheege. Nowy posiadacz Rózborka postawił sobie za cel przede wszystkim ożywić gospodarczo tą miejscowość, która w wyniku wojny siedmioletniej poważnie ucierpiała. Karol Andrzej wybudował więc młyny zbożowe, cegielnie, zaprowadził zyskowną ze względu na ceny wełny hodowlę owiec.

Przełomem w jego życiu było zawarcie w 1767 r. znajomości z arystokratą-naukowcem Adolfem Traugottem von Gersdorfem. Dziedzic rozległych dóbr w Pobiednej i Świeciu u podnóży Gór Izerskich zachęcił Meyera-Knonowa do poważniejszego potraktowania swych ulubionych dziedzin tj. ornitologii, ichtiologii, botaniki, geologii i muzyki. Odtąd pogłębianie wiedzy przyrodniczej, organizowanie wycieczek naukowych, zarówno po Łużycach jak i poza granicami kraju, praca na rzecz powstałego w 1779 r. Górnołużyckiego Towarzystwa Naukowego, stają się sensem życia Meyera-Knonowa. Niemożność pogodzenia skutecznego zarządzania majątkiem z ciągłymi wyjazdami i badaniami naukowymi prowadzi go do sprzedaży Rózborka i osiedlenia się w Zgorzelcu.

Erudyta z Okrąglicy działał na wielu polach. Meyer-Knonow zajmował się poznawaniem awifauny górnołużyckiej i zgromadził dużą kolekcję ornitologiczną obejmującą 170 gatunków ptaków. Aby zbiór ptasich eksponatów nie uległ rozproszeniu zapisał go w testamencie Górnołużyckiemu Towarzystwu Naukowemu. Śmierć przerwała mu opublikowanie spisu tej cennej kolekcji. Karol Andrzej von Meyer-Knonow był pionierem w zakresie badań nad rodzimą ichtiofauną. Jego opublikowany w 1797 r. spis 30 gatunków ryb krajowych daje obraz dawnego składu gatunkowego ichtiofauny w górnołużyckich rzekach, stawach i jeziorach. Meyer-Knonow ma również olbrzymie zasługi w poznaniu miejscowej flory. Znajomość botaniki musiała być u niego znaczna, skoro w Górnołużyckim Towarzystwie Naukowym został wybrany szefem specjalnej komisji florystycznej mającej opracować rośliny występujące w naszym regionie. Opisując cieki wodne w powiecie zgorzeleckim i tzw.

Okręgu Kwisy wniósł duży wkład do badań kartograficznych kraju Sześciu Miast. Zainteresowania Meyera obejmowały również geologię. Prowadził prace poszukiwawcze rud metali. W pobliżu Zgorzelca uruchomił dwa wyrobiska, w których przez pewien czas wydobywano rodzime żelazo. Od najmłodszych lat grał na fortepianie i skrzypcach a w wieku dojrzałym parał się konstruowaniem wymyślnych instrumentów muzycznych, takich jak choćby harmonika szklana. Na przełomie XVIII i XIX w. był to popularny instrument (Mozart pisał utwory na harmonikę), lecz później popadł on w zapomnienie. Meyer-Knonow w wielu miastach dawał koncerty na harmonice szklanej.
Zasłużony badacz przyrody łużyckiej umarł 14 stycznia 1797 r., przeżywszy niespełna 53 lata.