Maria Młynkowa

W Tomisławiu nad Kwisą, w rodzinie miejscowego nauczyciela Brezaneca 1 lutego 1934 r. urodziła się Maria Młynkowa, wybitna serbołużycka pisarka i krytyczka literacka, a także tłumaczka literatury niemieckiej. W latach 1940-1945 mieszkała z rodzicami w okolicach Zielonej Góry, a po zakończeniu II wojny światowej wyjechała do Niemiec i osiedliła się w Schirgiswalde (Šerachow) koło Budziszyna. W latach 1947-1952 uczęszczała początkowo do serbołużyckiego gimnazjum w czeskim Varnsdorfie a następnie do gimnazjum w Budziszynie.

Po studiach germanistycznych i pedagogicznych w Lipsku (1952-1955) Młynkowa rozpoczęła pracę jako redaktorka m.in. w wydawnictwie „Nowa Doba” i „Domowina”. W początkowym okresie zajmowała się pisaniem opowiadań dla dzieci i krytyką literacką (jej recenzje ukazywały się na łamach kilku pism łużyckich). Od 1960 r. zajmowała się już tylko pracą pisarską. Tworzyła liczne opowiadania o charakterze lirycznym, które w 1965 r. zostały zebrane w tomie „Kostrjanc a čerwjeny mak” (Bławatek i czerwony mak).

W 1964 r. ukazała się jej powieść dla młodzieży pt. „Starosće w dźewjatce” (Troski w klasie dziewiątej). Jej najwybitniejszą i także bardzo znaczącą w literaturze serbołużyckiej powieścią są „Dny w dalinje” (Dni w oddali) z 1967 r. Autorka opisuje w niej dramatyczne dzieje serbołużyckiego nauczyciela, który w czasach III Rzeszy zostaje zmuszony do opuszczenia rodzinnych stron i do objęcia posady nauczyciela w szkole na dolnośląskiej wsi. Powieść Młynkowej, w której można się dopatrzeć losów ojca autorki, spotkała się z dużym zainteresowaniem poza granicami kraju i została przetłumaczona na wiele języków obcych.

W 1968 r. w dowód uznania za dotychczasowy dorobek otrzymała nagrodę literacką „Domowiny”. Pisarka zmarła przedwcześnie w Budziszynie 27 lutego 1971 r. W latach 70., już po jej śmierci, ukazały się zbiory opowiadań „Dundak Matej” (Włóczęga Mateusz) i „Za płotom” (Za płotem), a także antologia recenzji pt. „Z wótrym wóčkom” (Ostre spojrzenie).